مقدمه:
به نظر می رسد که هیچ چیز در دنیا نمی تواتند کیفیت زندگی انسان را به اندازه یک رابطه زناشویی و خانوادگی خوب ارتقاء بخشد و در زمان های سخت و دشوار، حمایت و امنیت هیجانی و عاطفی برای وی فراهم آورد. ولی از طرف دیگر، یک رابطه زناشویی ناسالم و مشکل دار نه تنها یک منبع تنش و تشویش روزمره برای هر دو زوج محسوب می شود، بلکه می تواند مشکلاتی را بوجود آورده که حتی تا نسل بعدی نیز استمرار پیدا کند. یافته های پژوهشی نشان می دهد عاملی که زوج های موفق را از نا موفق جدا می کند، میزان عشق و علاقه و یا شباهت آنها به یکدیگر نیست، بلکه در مهارت هایی است که به آنها کمک می کند تا عشق و علاقه را ایجاد کرده یا زنده نگه دارند، تفاوت هایشان را بپذیرند و با آرامش و در صمیمیت، اختلاف نظرهایشان را حل کنند.
در ذیل به چند مهارت که به ایجاد یک رابطه زناشویی خوب کمک می کند ، اشاره می کنیم.
1-مهارت ها ی ارتباطی:
ارتباط، فرآیند ارسال و دریافت پیام های کلامی و غیر کلامی است، یعنی فرآیندی است که از طریق آن افکار و عقاید، احساسات و هیجان ها و نیاز های خود را ابراز کرده و احساسات و نیاز های دیگران را دریافت می کنیم. وجود آن صمیمیت و نزدیکی زوج ها و رضایت زناشویی را افزایش می دهد.
عوامل مؤثر در ارتباط:
- تاریخچه قبلی: الگوهای ارتباطی از قبل یاد گرفته روی همسر نیز تأثیر می گذارد.
- تفاوت های جنسیتی: سبک ارتباطی زنان با مردان فرق می کند. مردان تمایل به استقلال و گرایش زنان برای صمیمیت و نزدیکی است.
- وضعیت هیجانی: وضعیت خلقی و هیجانی منفی تأثیر زیادی روی ارتباط می گذارد.
- باورها و انتظارات: باورهای مثبت و واقع بینانه نسبت به رابطه زناشویی، رضایت زناشویی را افزایش می دهد.
2- صحبت کردن:
صحبت کردن مهم ترین شکل ارسال پیام می باشد.
اصول صحبت کردن:
-حرف بزنید
- فقط از طرف خودتان حرف بزنید
- پیام های سمی نفرستیدو فضای رابطه تان رامسموم نکنید.
3- بیان احساسات، نیاز ها و شکایت ها:
زن و شوهرها هم در قبال خود و هم همسرشان مسئولیت دارند تا نیاز ها و شکایات خود را روشن و واضح و با رعایت ارتباط سالم بیان کنند. این فقط خود افراد هستند که می دانند چه می خواهند و چه چیز آنها را ناراحت می کند و هیچ کس حتی همسرشان نمی تواند ذهن آنها را بخواند.
برای ابراز احساسات نکات ذیل را رعایت کنید:
- شناخت احساسات
- احساس خود را در قالب جمله" من احساس... می کنم" ابراز کنید.
- به جای جمله" تو در من احساس.... ایجاد می کنی" از عبارت " وقتی تو ...، من احساس ... می کنم"، استفاده کنید.
برای بیان نیازها نکات ذیل را رعایت کنید:
-نیازهای خود را به شکل سازنده ای بیان کنید.
- مراقب از خود گذشتگی افراطی باشید.
- مراقب خودخواهی افراطی باشید.
برای بیان شکایت های خود از نکات ذیل استفاده کنید:
- شکایت های خود را اختصاصی کنید و به صورت کلی و مبهم بیان نگردد.
- شکایت ها را تبدیل به پیشنهادات مثبت برای تغییر کنید
گوش کردن
صحبت کردن فقط یک روی سکه است، روی دیگر آن گوش دادن و بدون آن، ارتباط برقرار نخواهد شد. وقتی زوج ها به حرف های یکدیگر گوش می دهند، در واقع نشان می دهند، که موقتاً علایق، نیازها و پیشداوری های خود را کنار گذاشته اند تا همسرشان را بفهمند و با او همدلی کنند و ارتباطشان را از دید او ببینند. پیام این رفتار این است که "من به تو علاقه دارم می خواهم بدانم چه احساسی داری وبه چه فکر می کنی." و این پیام کمی نیست.
اصول گوش کردن:
* اصل اول واقعاً گوش دهید.
- به صحبتهای همسرتان توجه کنید.
- به همسرتان نشان دهید که به حرف های او گوش می دهید.
- سؤال کنید
- مطالبی را که شنیده اید، بازگویی کنید.
اصل دوم- برای یادگیری گوش دهید
- مثل یک داستان گوش ندهید
- مثل یک کارآگاه گوش ندهید
- ذهن خوانی نکنید
- مثل یک قاضی گوش ندهید
برای گوش دادن به احساسات به نکات ذیل توجه کنید.
-بجای دفاعی شدن، به احساسات همسرتان گوش دهید.
- اول به احساسات گوش دهید، بعد موقعیت را تحلیل کنید و یا پند و اندرز دهید.
- همدلی کنید و آن را ابراز کنید.
برای گوش دادن به شکایات نکات ذیل را رعایت کنید.
-بجای دفاعی شدن، گوش دهید.
- شکایت متقابل نکنید.