ارتقاء سلامت جامعه با برنامه خودمراقبتی نوجوانان و جوانان

دکتر علی سنگی، مدیرکل سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت طی یادداشتی به خبرنگار سینانیوز در خصوص جزئیات برنامه خودمراقبتی نوجوانان و جوانان مطالبی را عنوان کرد.

از ابتدای سال ۱۳۹۰ کلیه دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور به ۱۰ منطقه تقسیم شدند و هر منطقه وظیفه تدوین یکی از محتواهای بحث خومراقبتی از جمله فعالیت فیزیکی، تغذیه، سلامت روان و سلامت معنوی را بر عهده گرفت.

در واقع به مجموعه اقداماتی که از سوی آحاد جامعه به منظور تامین، حفظ و ارتقاء سلامت فرد و خانواده صورت می‌گیرد خود مراقبیتی می‌گویند. این اقدام شامل سبک زندگی سالم، مراقبت از بیماری‌های مزمن و جدی بوده و در اصل می‌توان گفت خودمراقبتی یک پیش نیاز دریافت خدمت از سطوح مختلف ارائه خدمت در نظام سلامت است.

اصل خودمراقبتی توانمندسازی آحاد جامعه است. نکته حائز اهمیت این است که دانش و مهارت‌هایی که مبنای خودمراقبتی قرار می‌گیرد از سوی وزارت بهداشت تهیه شده و در اختیار جامعه قرار می‌گیرد.

خودمراقبتی در افراد سالم، بیماری‌های جزئی، فوریتهای پزشکی و بیماری‌های مزمن جزء ۴ سطوح
خودمراقبتی محسوب می‌شوند که هدف کلی از این سیستم ارتقاء سلامت آحاد جامعه، افزایش سواد سلامت جامعه، افزایش سطح تبعیت افراد از دستورات پزشک، بهبود رفتارهای افراد برای جست‌و‌جوی خدمت، ارتقاء کیفیت مراقبت‌ها، کاهش بار مراجعات، کاهش هزینه، افزایش رضایتمندی گیرنده و ارائه دهنده خدمت و منطقی‌تر شدن استفاده از منابع و خدمات موجود در نظام سلامت است.

تعدادی از راهبردهای کلان در سیستم خود مراقبتی وجود دارد که به کارگیری نظام شبکه یکی از راهبردهای کلان محسوب می‌شود یعنی بهره‌برداری و بهره‌مندی از نظام ارائه دهنده خدمت، استفاده حداکثری از زیر ساختهای ارتباطی، بکارگیری فضای سایبری و اینترنتی، فرهنگ سازی، استفاده از ظرفیت‌های بخش دولتی و خصوصی به ویژه سازمانهای مردم نهاد، استاندارسازی توصیه‌های پزشکی، توجه به طب سنتی، توجه به آموزه‌های دینی، توجه به تنوع فرهنگ‌ها، گویش‌ها و اقوام مختلفی که در کشور وجود دارد.

در اصل در پایان نظام خودمراقبتی به سمت مداخلاتی پیش خواهیم رفت که شامل طراحی یک مدل برنامه خودمراقبتی باشد تا در ‌‌نهایت در کلیه سازمانهای نظام سلامت ادغام و اجرا شود و یا به تفکیک گروه سنی گیرنده خدمت در نظام شبکه ادغام شود.

اجرا شدن بسته‌ نظام خودمراقبتی نوجوانان و جوانان با هدف توانمندسازی نوجوانان و جوانان را می‌توان با بهره‌گیری از سیستم‌های آموزشی از جمله آموزش و پرورش و سازمان ورزش و جوانان اجرا کرد.

تاکنون مداخلاتی از جمله افزایش سطح سواد و دانش این گروه با هدف جلوگیری از بیماری‌های جسمی و روانی در دانشگاههای علوم پزشکی انجام شده است که قصد داریم این برنامه‌ها را با تهیه بسته دیگری حتی برای افرادی که از سواد کافی برخوردار نیستند در کل کشور اجرا کنیم تا در ‌‌نهایت شاهد ارتقاء سلامت این گروه سنی باشیم.